Tojik adabiyoti tarixi, tojik adabiy tanqidchilik tarixi, adabiy - lirik janrlar shakllanishi, adadiyot nazariyasi bo`yicha etakchi mutaxassis

profferssor image

BOG'LANISH

YUTUQLAR, MUKOFOTLAR

8

Xo’jaqulov Sirojiddin Xolmahmatovich

Kafedra mudiri, dotsent

Ilmiy tadqiqot yo‘nalishi:

an’anaviy lirik janrlarning tarixiy va umumnazariy asoslari, yangilanish jarayonida janr xususiyatlarining evrilish sathi va asosiy ichki va tashqi omillarini belgilash, davr she’riyatida poetik mazmun va shakl uyg’unligi, lirik janrlarning kompozitsion tuzilishidagi tub va juz’iy o’zgarishlar, ulardagi lisoniy va uslubiy yangilanishlar muammosini o’rganish, mumtoz fors-tojik adabiyotidagi an’anaviy lirik janrlar transformatsiyasi, adabiy janrlar funktsiyasining integratsiyasi, an’anaviy tendentsiyalarining badiiy sintezlashuvi kabi masalalarni yangi davr adabiy jarayonining asosiy hodisasi sifatida tekshirish va tahlil qilish va loyihalash.

Ilmiy tadqiqotlarining asosiy natijalari:

XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlari tojik adabiyotida lirik janrlar tizimi, yangilanishi va ularning asosiy shakllanish tamoyillari aniqlash, tojik hamda Sharq xalqlari ma’rifatparvarlik adabiyotida badiiy tafakkur tadriji, lirik janrlarning funktsional o’zgarishi, ularning tipologik xususiyatlari asoslab berish, jadid adabiyoti yangi tarixiy davrning ilk bosqichi sifatida keyingi davrlarda badiiy tafakkur tadriji, zamonaviy, modern va milliy poeziya hamda proza rivojlanishida muhim o’ringa ega ekanligi isbotlash, davr mutafakkirlarining ilmiy-nazariy va falsafiy qarashlari yangi jamiyatning mafkuraviy, axloqiy, estetik va ma’naviy-ma’rifiy yuksalishida muhim ahamiyat kasb etishi dalillash, zullisonaynlik adabiy hodisasini davrning eng muhim voqe’ligi sifatida tahlil etish.

Asosiy ilmiy nashrlari:

1. Xo’jaqulov S. Tahavvuli janrhoi lirikӣ dar adabiyoti nimaiduvvumi asri XIX va ibtidoi asri XX. Monografiya. - Samarqand: SamDU,2021. 212 b.
2. Xo’jaqulov S. The emergence of western symbols in the work ofenlightened and jadid writers. International Journal of Management. Journal Impact Factor (2020): 10.1471 (Calculated by GISI) www.jifactor.com DOI:10.34218G’IJM.11.10.2020.145.
3. Xo’jaqulov S. Changes in the rhymed structure of tajik poetry at thebeginning of the 20 th century as an important factor in the formation of lyric genres. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal https:G’G’saarj.com, December 2020 Impact Factor: SJIF 2020 q 7.13
4. Xo’jaqulov S. Some principles of the evolution of tajik jaded poetry in the early twentieth century. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences. www.idpublications.org. Vol. 8 No. 12, 2020.
5. Xo’jaqulov S. Historical and national foundations of the evolution of the literary process in the second half of the XIX century and the beginning of the XX century. Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR) https:G’G’www.tarj.in Doi: 10.5958G’2278-4853.2020.00327.4. Issue 12, December, 2020 Impact Factor: SJIF 2020 q 6.882
6. Xo’jaqulov S. Tahavvuli tadriҷiii afkori falsafӣ-axloqӣ, iҷtimoӣ-tarbiyavӣ dar oxiri asri XIX va ibtidoi sadai XX. Payomi Donishgohi Millii Toҷikiston. Baxshi ilmhoi filologӣ . 2020. №4. 200- 210 s. (10.00.00. № 19)
7. Xo’jaqulov S. Mavqei qasida dar osori Toshxoҷa Asirii Xo’ҷandӣ. Axbori Akademiyai Ilmhoi Ҷumhurii Toҷikiston. (Sho’’bai ilmhoi ҷam’iyatshinosӣ). №2 (259). 2020. 188 -196 s. (10.00.00. № 20)
8. Xo’jaqulov S. Shamsiddin Shohinning “To’hfai do’ston” asari va uning ma’rifatparvarlik adabiyotidagi mundarijaviy va g’oyaviy ahamiyati. Samarqand davlat universiteti axborotnomasi. 2020-yil, 6-son (124). 81-86 b. (10.00.00. № 6)
9. . Xo’jaqulov S. The gradual development of the genre of tarkibband (poetic form with repeated refrain) in jadid literature. Buxoro davlat universiteti ilmiy axborotnomasi. 2020, 6 (82)-son. 167-175 b. (10.00.00. №01)
10. Xo’jaqulov S. XX asr boshlari tojik she’riyati qofiyalanish strukturasidagi o’zgarish lirik janrlar shakllanishining muhim omili sifatida. Jamiyat va innovatsiyalar G’ISSN 2181-1415 Journal home page: https:G’G’inscience.uzG’index.phpG’socinovG’index vo’pusk 2. №4 (2021) (10.00.00.№4) 73
11. Xo`jaqulov S. Oliy ta’lim tizimini modernizatsiya qilish va uning ayrim tamoyillari. Samarqand davlat universiteti ilmiy axbortnomasi. № 6 (106). 2017. 96-102 b. (10.00.00 № 6)
12. Xo’jaqulov S. Ma’rifatparvarlik va jadid she’riyatida badiiy tasvir vositalarining funktsional o’zgarishi. O’zbekiston milliy axborot agentligi – O’zA ilm-fan fasli (elektron jurnal) ilmiy nashr. 2021 yil may.
13. Xo’jaqulov S. Mukhammas genre in the second half of the XIX century and the beginning of the XX century and the principles of its evolution. Buxoro davlat universiteti ilmiy axborotnomasi. 2021, №3 (85). 41-49 b. (10.00.00. №1)
14. Xo’jaqulov S. XX asr boshlari jadid adabiyotida lirik janrlarning evrilish masalasi va uning ayrim modernistik tamoyillari. So’z san’ati xalqaro jurnali. №2 (2021) DOI http:G’G’dx.doi.orgG’ 10.26739G’2181- 9297-2021-2. 86-95 b. (10.00.00. № 31)
15. Xo’jaqulov S. XX asr boshlari tojik jadid she’riyati evrilishining ayrim tamoyillari. Xorijiy filologiya: til, adabiyot, ta’lim. №2 (79), ISSN: 2181-743X; Indeks 1266. 2021. 40-45b. (10.00.00. №10)
16. Xo’jaqulov S. Ma’rifatparvarlik va jadid poeziyasining lingvopoetik xususiyatlari. O’zbekiston milliy axborot agentligi – O’ZA ilm-fan fasli (elektron jurnal) ilmiy nashr. https:G’G’cdn.uza.uzG’ 2021G’09G’17G’06G’55G’.pdf. 2021 30.09.
17. Xo’jaqulov S. XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlarida musaddas janri va uning evrilish tamoyillari. Qo‘qon DPI. Ilmiy xabarlar. ISBN: 978-9943-7182-7-2. 2-2021 Iyun. 161-167 b.
18. Xo’jaqulov S. Axmad Donish i russkaya kultura. MAPRYaL. Rusistika i Russkaya kultura v izmenyayuhemsya mire. Istoriya, sovremennost, perespektivo’. Xalqaro ilmiy-amaliy anjuman materiallari. - Samarkand. 29-30 aprel 2014. -222-226 st.
19. Xo’jaqulov S. Prinzipien der allmählichen entwicklung des ghazalgenres in der tadschikischen jadid-literatur. Materialien die internationalen chancen nutzen -2020 konferenz. D-12509 Berlin Hirzerweg: 11G’456. Wissenschaft und Bildung GmbH. 29. December 2020 Volume 7 91-101b.
20. Xo’jaqulov S. Masnavӣ va tahavvuli on dar adabiyoti ibtidoi asri XX. Filologiyaning dolzarb muammolari va kontrastiv tilshunoslik Respublika ilmiy - amaliy anjumani materiallari - Farg’ona: FarDU, 2018. 15- 21 b.
21. Xo’jaqulov S. Sadriddin Aynӣ va tamoyiloti tahavvulu taҷdidi lirikai an’anavӣ. Sadriddin Ayniy va o’zbek nasri taraqqiyoti. (S.Ayniy tavalludining 140-yilligiga bag’ishlangan Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari) - Buxoro: BuxDU, 2018.-32-37 b.