Самарқанддаги ҳаёт
Самарқанд ҳақида
Мундарижа
- Самарқанд: мерос шаҳар
- Йил давомида тадбирлар ва фестиваллар
- Иқлим
- Санъат ва дам олиш
- Самарқанддаги ҳаёт
Тарихий Самарқанд шаҳри дунё маданиятлари чорраҳасидир. Милоддан аввалги 7-асрда ташкил етилган. Қадимги Aфрасиёб бўлганидек, Самарқанд ҳам темурийлар даврида 14—15-асрларда ўзининг енг муҳим тараққиётига еришди. Йирик ёдгорликларга Регистон масжиди ва мадрасалари, Бибихоним масжиди, Шохи-Зинда мажмуаси ва Гўри-амир мақбараси, шунингдек, Улуғбек расадхонаси киради.
Ёдгорликларнинг фотосуратлари
Йил давомидаги тадбирлар ва фестиваллар
Самарқанд ҳам йил давомида ўзининг тантаналари билан машҳур. Aксарият аҳоли рақс ва мусиқани яхши кўради. Ўзбекистонда республика тарихи, маданияти, мероси ва еътиқодларини улуғлайдиган бир қанча байрам ва фестиваллар мавжуд. Қуйида Ўзбекистон миллий байрамлари ва ташриф буюришингиз мумкин бўлган енг машҳур фестиваллар ҳақида батафсил маълумотлар келтирилган:
Ватан ҳимоячилари куни (14-январ)
Ўзбекистон 1992-йил 14-январда Ўзбекистон Республикасининг қуролли кучлари ташкил топган кун ва бу кунни ҳар йили байрам сифатида нишонлайди.
Хотин-қизлар куни (8-март)
Халқаро хотин қизлар куни, шунингдек, оналар куни номи билан ҳам танилган. Байрам баҳорнинг илк кунларига тўғри келади ва еркаклар оналарига, турмуш ўртоқларига, қизларига совғалар, гуллар улашадилар.
Наврўз (21 март)
“Янги кун” маъносини англатувчи энг қадимий миллий байрам Наврўз янги йилнинг бошланиши ҳисобланади. Сана баҳорги тенгкунлик куни бўлиб, кун ва туннинг узунлиги бир хил бўлади. Кўпгина ўзбек оилаларида миллий таомлар, жумладан, сумалак, ҳалим, сомса, палов ва бошқа таомлар тайёрланади. Бу байрам Ўзбекистонда мустақилликка эришгандан кейин қайта тикланди
Хотира ва қадрлаш куни (9-май)
1999-йил 9-майда Ўзбекистон пойтахти Тошкент шаҳрида Хотира майдони очилди. Хотира ва қадрлаш куни мана шу кундан бошлаб ҳар йили айнан шу кун Ўзбекистон озодлиги ва мустақиллигини ҳимоя қилган ватандошлар хотирасини ҳурмат қилиш мақсадида нишонланади. Миллий қаҳрамонлар қаторида Тумарис, Широқ, Спитамен, Жалолиддин Магуберди, Нажмиддин Кубро, Намоз-ботир, Қодирий, Беҳбудий, Мунаввар қори, Чўлпон, Авлоний, Фитрат, Усмон Носирлар бор.
Бойсун Баҳори
Ўзбекистоннинг турли ҳудудларида кўплаб маҳаллий ёки вилоятларда баҳор байрамлари ўтказилади. Энг йирик ва балки энг маданий аҳамиятга эга бўлган воқеа бу Бойсун Баҳори. Сурхондарё вилоятининг тоғли Бойсун қишлоғида ўтказиб келинаётган мазкур фестивал исломдан олдинги даврларга бориб тақалади ва у ерда давр синовидан ўтган либослар, қўшиқлар, рақслар, эртаклар ва бошқа маҳаллий анъаналар ўрин олган. Бу воқеа минтақанинг тарихи ва маданиятига шунчалик сингиб кетганки, 2001 йилда ЮНEСКО Бойсун туманини Инсоният оғзаки ва номоддий мероси дурдонаси деб эътироф этган.
Мустақиллик куни (1-сентябрь)
Ҳар йили 1-сентябрь куни нишонланадиган Мустақиллик байрами энг катта миллий байрамдир, чунки бутун мамлакат узоқ муддатли Совет истилосидан кейин мустақиллик ва суверенитет кунини хотирлайди. Кўплаб шаҳар ва шаҳарларда байрамлар ва шоулар ўтказилади. Пойтахтимиздаги Алишер Навоий номидаги Миллий боғда Президент халққа мурожаат қилади, ундан сўнг мамлакат хонандалари ва актёрларининг чиқишлари, катта феерверклар намойиш этилди.
Ўқитувчилар ва мураббийлар куни (1 октябрь)
Ўзбекистонда ҳар йили ўқитувчиларга чуқур ҳурмат-эҳтиром нишонланади. Талабалар ўз устозларига гуллар ва совғалар билан миннатдорчилик билдирадилар.
Конституция куни (8 декабрь)
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 1992-йил 8-декабрда Олий Мажлис Қонунчилик палатаси томонидан қабул қилинган. Конституция 6 бўлим, 26 боб ва 128 моддадан иборат. Ушбу байрам бутун Ўзбекистонда нишонланиб, Конституция кунига бағишлаб турли тадбирлар ўтказилмоқда.
Янги Йил
Ўзбекистонда “Йиллар” деб номланган янги йил байрами ўзига хос қизиқарли. Одатда бошқа мамлакатларда Рождество байрамида ўтказиладиган урф-одатлар Ўзбекистонда Янги йил байрамида бўлиб ўтади. Бу анъаналар кўплаб безаклар билан арча ўрнатишни ўз ичига олади. Бу вақтда ўзбекистонликлар ҳам совға алмашишади ва баъзи зиёфатларда қорбобо либосидаги бир киши шодликка қўшилади.
Иқлим
Самарқандда иқлим шароити юмшоқ ва мўътадил бўлади. Самарқандда қиш мавсумида ёзга нисбатан ёғингарчилик кўпроқ бўлади. Бу жой Кöппен ва Геигер томонидан Cса сифатида таснифланган. Самарқандда ўртача йиллик ҳарорат 13,6 °С (56,5 ° Ф) ни ташкил қилади. Бир йилда ёғингарчилик 550 мм | 21,7 дюйм.
Самарқанд шимолий ярим шарда жойлашган. Ёзнинг бошланиши июн ойининг охирида кузатилади ва унинг кулминацияси сентябрда содир бўлади. Ушбу мавсумни ташкил этувчи ойлар июн, июл, август ва сентябрь деб номланади. Бир йил давомида қолиш тавсия этилади.
Санъат ва дам олиш
Музейлар, галереялар ва концерт залларининг таъсирчан хилма-хиллиги мавжуд. Самарқанд Ўзбекистоннинг турли бурчакларидан ва хориждан бой санъат тўпламларини жалб этади.
Самарқанд давлат университети талабалари ва профессор-ўқитувчилари имтиёзли ёки бепул чипта олиш учун шахсий гувоҳномаларини кўрсатишлари мумкин. Умуман олганда, аксарият концертлар ва музейлар бепул.
Самарқанддаги ҳаёт
Самарқанд давлат университети Самарқанд шаҳрининг марказида университет хиёбонида жойлашган. Университет хиёбони ям-яшил ва мерос объектлари билан тўла бўлиб, чегаралар бўйлаб сайёҳларни ўзига жалб қилади. Самарқанд халқаро аэропорти ташкил этилганидан буён шаҳар дунёнинг йирик шаҳарлари билан бевосита боғланган. Самарқанд Ўзбекистон пойтахти Тошкентдан 300 км узоқликда жойлашган. Шаҳар темир йўл тармоғига бевосита “Афросиёб” поезди орқали уланган. Самарқандга етиб бориш учун 2 соат кетади.
Самарқанд тарихи
Бу гўзал ва ғамгин афсона Самарқанд шаҳрининг шундай номланишининг сабабини ифода этади. Ҳикоя икки севишган, тенгдош йигит ва қиз ҳақида. Чиройли Қанд ("шакар") исмли малика Самар исмли болани учратиб қолади ва улар охир-оқибат бир-бирларини севиб қолишади. Аммо Қанднинг қудратли отаси Самарнинг камбағал оиладан эканлигини билгач, у уларнинг турмуш қуришларига қарши бўлади. Қанднинг отаси Самарни ўлдиради. Севганининг ўлганини билгач, Қанд қалъа томидан сакраб ўзини ўлдирди. Бу воқеадан ғамгин бўлган одамлар бир қарорга келишди ва шаҳарга ўша ёш йигит ва қизга бағишланган янги ном беришди. Шундан буён саҳарнинг номи Самарқанд, бу ишқ афсонаси ҳозиргача сақланиб қолган.
Самарқанд жаҳон тарихида фениксга ўхшайди: у кўплаб босқинлар ва урушлар натижасида вайрон бўлган, лекин ҳар сафар кулдан қайта туғилиб омон қолган. Самарқанд замини қанчадан-қанча машаққатли жангларни билар эди, лекин шаҳар ҳали ҳам тик, улуғвор, ёрқин ва гўзал; Самарқанд тарихи эса бундан 2500 йил муқаддам бошланган бўлиб, ҳар йили муҳим воқеалар билан нишонланади.
Бир пайтлар Афросиёб тоғида жойлашган Самарқанд шаҳри (эски номи Мараканда эди) жуда тез суръатда ўсиб, бозорлари ва масжидлари бўлган катта шаҳарга айланди. Искандар Зулқарнайн истилоси бошланган пайтда Самарқанд аллақачон ривожланган, аҳолиси кўп бўлган шаҳар эди; ҳунармандчилик, маданият ва савдо юқори даражада эди. Бу гуллаб-яшнаган шаҳар милоддан аввалги 328-йилда Македониялик Искандарга қарши қўзғолон пайтида вайронага айланган ва бу Самарқанд тарихидаги сўнгги синов эмас эди.