Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети Агробиотехнологиялар ва озиқ-овқат хавфсизлиги институти “Агробиотехнологиялар трансфери илмий-тадқиқот)” илмий лабораторияси 2022 йилда университет ректори проф.Р.И.Халмурадов раҳбарлигида Агробиотехнологиялар ва озиқ-овқат хавфсизлиги институти директори доцент.Т.Ф.Ражабов, Тупроқшунослик ва агротехнологиялар кафедраси доценти Т.Қ.Ортиқовлар  ташаббуси билан ташкил этилган.

    “Агробиотехнологиялар трансфери илмий-тадқиқот” илмий лабораториясининг мақсади: илмий-тадқиқот ишаларини ривожлантириш борасида Тупроқшунослик, Агрокимё, Ўсимликшунослик  соҳасига тегишли муаммоли илмий-тадқиқот ишларини йўлга қўйиш, олинган натижаларни амалиётга жорий этиш, давлат илмий-техник дастурлари ва иқтисодиёт тармоқларининг мақсадли ривожлантиришдан иборат.

    Илмий-тадқиқот лаборатория йўналишлари:

  • -Тупроқшунослик лабораторияси
  • - Агрокимё лабораторияси
  • -Ўсимликларни ҳимоя қилиш ва фитопатология лабораторияси

    Агробиотехнологиялар трансфери илмий-тадқиқот лабораториясида иқтидорли талабалар, магистрантлар, таянч докторантлар, докторантлар, мустақил тадқиқотчилар ва профессор-ўқитувчилар, шунингдек шу соҳада илмий-тадқиқот ишларини олиб бораётган тадқиқотчилар фаолият олиб бормоқда.

    Ҳозирги вақтда лабораторияга илмий тадқиқот ишларини олиб бориш учун хориждан жумладан: Япония, Хитой, Россия ва бошқа етакчи давлатлардан замановий лаборатория жиҳозлари олиб келинди. Бу асбоб-ускуналар Илмий салоҳиятни ва мақолаларни сифатини ошириш мақсадида қўлланилади.

Агрокимё ва тупроқшунослик лабораторияси

Индуктив боғланган плазмали Атомно Эмиссионий Спектрометр ИCПЕ-9820- Ушбу қурилма ёрдамида 70 га яқин элемент аниқланади, жумладан азот, фосфор, калий, калсий, магний, натрий, микроелементлар ва қўрғошин, кадмий, симоб каби оғир металлар, тупроқнинг режмлари, хоссалари, унумдорлиги, мелиоратив ва экологик шароитлари билан боғлиқ кўплаб муоммоларни ҳал этиш имконини берувчи тупроқ, ўсимликлар, ўғитлар, сув ва бошқа обектлардаги мис, рух, молибден, кобалт, марганес, темир ва бошқалар аниқланиб ўсимликларни озиқлантириш, ўғитларни қўллаш, қишлоқ хўжалиги экинларини суғориш ишлари олиб борилади.

СПЕКТРОФОТОМЕТР- Тупроқ, ўсимлик, ўғит, сув таркибидаги ялпи фосфор, ялпи азот, ҳаракатчан фосфор, аммоний ва нитрат шаклидаги азот аниқланади ва бу маълумотлар асосида қишлоқ хўжалиги экинларига зарур бўлган ўғит меъйёрлари белгиланади.

пҲ-метр

эритмалар сув ва тупроқ муҳитини  аниқлашда фойдаланилади. Ва бу маълумотлар асосида қишлоқ хўжалиги экинлари экиладиган далаларда ўсимликлар нормал ўсиб ривожланиши учун зарур тадбирларни амалга ошириб ўсимликлар учун оптимал муҳит яратишга эришилади.

Алангали фотометр

Тупроқ, ўсимлик, ўғит, сув таркибидаги калсий, натрий, калий, литий, барий каби элементлар аниқланади. Олинган маълумотлар асосида илмий асосланган хулосалар берилади.

Кондуктометр

Тупроқ сувли сўримини электр ўтказувчанлигини аниқлаб у орқали тупроқни шўрланиш даражасига  баҳо берилади. Бу маълумотлар асосида қишлоқ хўжалиги экинлари экиладиган далаларда шўр ювиш меъйёрлари белгиланади. Ёки шўрланган ерларда шўрга чидамли экинларни жойлаштириш бўйича кўрсатмалар берилади.

Иономер

тупроқ, сув, ўғит эритмалари таркибидаги Литий,Калий,Аммоний, Натрий, Калсий, Барий, Хлор, Кадмий ва бошқа ионларни аниқлашда фойдаланилади шу билан бир қаторда пҲ кўрсаткичини аниқланиб деҳқон ва фермер хўжаликларига керакли хулосалар берилади.

Лабораторияда олиб борилган тадқиқот натижаларининг нашр этилиши

Монография

  1. Холиқулов Ш., Абдумаликов Ж. Органоминерал чиқиндилардан тайёрланган компостларнинг тупроқ унумдорлиги ва ғўза ҳосилдорлигига таъсири” Монография. Самарқанд 2022

Хорижий конференцияда

Холикулов Ш.Т., Пардаев С.Б. Использование органических компонентов твердо-бытовых отходов для увеличения ресурсов органического удобрения. Международной научно-практической конференции «Биологический круговорот питательных веществ при использовании удобрений и биоресурсов в системах земледелия различной интенсификации» 20-21 июля 2021 г. Владимир. Россия. С.123-138.

2. Абдурахимов М.Особенности возделывание картофеля на засоленных почвах.. “ГЛОБАЛЬНОГО ПРОДОВОЛЬСТВЕННОГО ФОРУМА -2021. 18-21 мая 2021 года в г. Москва.

3.Ортиков Т.К., Бафаева З.Х.  Шўрланган тупроқлар шароитида азотли ўғит меъёрини ғўзанинг айрим физиологик хоссалари ва ҳосилдорлигига таъсири// «Инновацион ғоялар, ишланмалар амалиётга: муаммолар, тадқиқотлар ва ечимлар»/Халкаро онлайн илмий-амалий анжуман. 2021 йил 21 апрель, Андижон. –Б.   327-329

4. Ортиков Т. К., Артикова Х. Т., Умаров О. Р.  //Содержание и состав солей лугово-аллювиальных почв с разной степенью засоления и влияние их на микробиологическую активность почв // Материалы Международной научно-практической интернет-конференции молодых ученых/ 11–12 февраля 2021. Нижний Новгород. 2021-C/ 37-40

5. Ортиков Т. К., Бафаева З. Х. Изменение площади листьев и урожайности хлопчатника под действием азотных удобрений на лугово-аллювиальных почвах с разной степенью засоления // Материалы Международной научно-практической интернет-конференции молодых ученых/ 11–12 февраля 2021. Нижний Новгород. 2021. –С. 40-43

6. Ортиков Т.К., Шониёзов Б.К., Ташкенбаев О.Н. Амарант озиқланишида ўғитларнинг роли// Озиқ-овқат хавфсизлиги: миллий ва глобал омиллар  III-халқаро илмий-амалий конференция  материаллари тўплами 2021 йил 15-16 октябрь Самарқанд, -Б. 180-182

7. Абдурахимов М.К., Абдуҳакимова Н. Ғўза агроценозида тупроқнинг оғир металлар билан ифлосланиши ва унинг экологик муҳитига таъсирини баҳолаш.//  “O‘zbekistonda ilm-fanning rivojlanish istiqbollari” xalqaro ilmiy-amaliy anjumani. 2022 yil 30 noyabr | scientists.uz. -Б. 307-312.

8. Абдурахимов М.К., Абдуҳакимова Н. Ғўза агроценозида тупроқнинг оғир металлар билан ифлосланиши ва унинг экологик муҳитига таъсирини баҳолаш.//  “O‘zbekistonda ilm-fanning rivojlanish istiqbollari” xalqaro ilmiy-amaliy anjumani. 2022 yil 30 noyabr | scientists.uz. -Б. 307-312. Ушбу мақоланинг индексланганлиги тўғрисида маълумотнома.

9. Abduraximov M. K.,  Xudoyberdiyev J. R. Shahar ekotizimlarini hosil qilishda yashil maydonlarning tutgan o‘rni (samarqand shahri misolida). “INTERNATIONAL СONFERENCE ON LEARNING AND TEACHING” 2022/15. TASHKENT, UZBEKISTAN 2022/ August 30. B. -188-194.

10.Abduraximov M, Xudoyberdiyev J. Ekologiya ta’limini yanada takomillashtirishning dolzarb masalalari. // XALQARO ILMIY FORUM I INTERNATIONAL SCIENTIFIC FORUM UZBEKISTAN,TASHKENT – 22.06.2022. -B. 36-38.

11. Ортиқов Т.Қ, Бойтураев Н, Эшманов Б. Тупроқ механик таркиби ва гумус холатининг унинг сув хоссаларига таъсири. Theoretical and Practical Principles of Innovative Development of the Agricultural Sector in Uzbekiston, SBTSAU Conterence, 711-715 2022 volume3

12. Sultanbekova R,Shoniyozov B.K,Ortiqov T.Q (2022)Azotlio‘g‘itlarni amaranth етиштиришда озиқ моддалар балансига таъсири Theoretical and Practical Principles of Innovative Development of the Agricultural Sector in Uzbekiston, SBTSAU Conterence,  659-664

13. Shoniyozov B.K,Ortiqov T.Q., UsmonovR (2002) Минерал ва органик ўғитларни амарант етиштиришда озиқ моддалар балансига таъсири Theoretical and Practical Principles of Innovative Development of the Agricultural Sector in Uzbekiston, SBTSAU Conterence,  659-664

14. Курвантаев Р., Газиев Т., Ярлакопова Г.,Суюнов Ж -Гранулометрический и структурный состав орошаемых почв самаркандской области // Научно-технологические приоритеты в развитии агропромышленного комплекса России. Материалы 73-й международной научно-практической конференции часть И 21 апреля 2022 года. г. Рязань. С-46-51.

15. Khudayorov Zafar, Mirzakhodjaev Sherzodkhuja, Khalilov Rakhmonberdi, Nurmikhamedov Buron and Mamasov Shavkat. Based On Parameters Of Deflector Nozzles Of Rain Irrigation Machines. «Экологик технологиялар ва барқарор ривожланиш учун муҳандислик (ETESD-2022)» “ТИҚХММИ” МТУда  ҳалқаро конференциясига мақола берилди:

16. Халилов  Насриддин.Рахмонова Х “Самарқанд вилояти шароитида соя навларининг ўсиши, ривожланиши ва ҳосилдорлиги” International Scientific Journal SCIENCE AND INNOVATION Special issue “Sustainable forestry” Осtober 14-15, Tashkent 2022. 646-648 betlar

17. Халилов  Насриддин., Х.Рахмонова “Соя ва ғўза навларининг фазалараро ва ўсув даври давомийлигининг таъсири” Қишлоқ хўжалик экинларининг генетик ресурсларидан унумли фойдаланиш ҳамда етиштиришда замонавий илғор технологияларни қўллаш истиқболлари Халқаро илмий-амалий конференция тўплами I-қисм Қарши 2022 йил. 130-134 бетлар

18. Махсудова М. “Ғўзани барг сатҳини ва қуруқ масса тупланишига, сув озиқа режими, туп сонларининг сақланишига боғлиқлиги” INTERNATIONAL CONFERENCE DEDICATED TO THE ROLE AND IMPORTANCE OF INNOVATIVE EDUCATION IN THE 21ST CENTURY 2022/9

Laboratoriya xodimlari

Равшанов Жавоҳир Юнусович

Агробиотехнологиялар трансфери илмий-тадқиқот лабораторияси мудири

Ортиқов Тўлқин Қўчқарович

  Биология фанлари номзоди, доцент

Ҳошимов Фарҳод Ҳакимович

Агрокимё ва Ўсимликлар ҳимояси кафедраси мудири

Холиқулов Шоди Турдиқулович

Тупроқшунослик ва агротехнологиялар кафедраси мудири

Ҳайитов Мамадиёр Аллаёрович

Мева-сабзавотчилик ва Узумчилик кафедраси мудири

Тошкентбоев Отабек Негматович

Қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, доцент