Самарқанд давлат университети докторанти Бахтиёр Алиев Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Ботаника институти ва ботаника боғининг илмий лабораториясида “Сув ҳавзаларининг ифлосланиши: Сапроблик даражасининг ҳолатини аниқлаш ва баҳолаш” бўйича илмий тадқиқотларни олиб бормоқда.

    Сапроблик (чиришга олиб келадиган ёки парчаланиш натижасида юзага келган) - сув ҳавзаларининг парчаланиш қобилияти ва парчаланиш даражаси. Чирийдиган моддалар бўлган сувларда яшайдиган организмларга сапробионтлар дейилади. Парчаланиш деганда ҳайвон ва ўсимликлар фаолияти натижасида  келиб чиқадиган органик моддаларнинг доимий паст кислород миқдорида сув мавжудлигида парчаланиши тушунилади.

    Санитария гидробиологиясида сапроблик деганда организмларнинг кўп миқдорда органик моддалар билан яшаш қобилияти тушунилади. Сапроблик организмнинг органик озиқланишга бўлган эҳтиёжлари ва органик моддалар: H2S, CO2, NH3, H+, органик кислоталарнинг парчаланиши пайтида юзага келадиган заҳарли моддаларга қаршилик функциясидир.

    Сапробликни миқдорий баҳолаш учун қуйидагилар таклиф қилинади: сапроблик индекслари, турларнинг хилма-хиллиги ва бошқалар. Сапробликни баҳолашдаги қийинчиликлар кўплаб замонавий ер усти сувларининг нафақат ҳайвонлар ва ўсимликлардан келиб чиққан органик моддалар билан ифлосланганлиги, балки айни пайтда кўплаб заҳарли моддалар билан  пеститсидлар, нефт ва нефт маҳсулотлари , оғир металлар, ювиш воситалари ва бошқалар. Сув омбори ёки унинг бир қисмининг сапроблигини биологик таҳлил қилиш Колквитс ва Марсон томонидан таклиф қилинган сапроб организмларнинг комплексларини аниқлашга асосланади ва шунингдек бу соҳада илмий изланишлар олиб борган бир қатор тадқиқотчилар (Zaxarov, Nikitinskiy, Dolgov, Vetzel, Liebmen, Jadin, Shramek-Gushek, Cyrus, Zelenka, Marvan, Sladechek ва бошқалар) томонидан ўрганилган.

Самарқанд давлат университети

Ахборот хизмати.