Laboratoriya mudiri

Xolikulov O'tkirjon Arzimurotovich

Laboratoriya tarixi

    Samarqand davlat universiteti Muhandislik fizikasi instituti molekulyar spektroskopiya ilmiy laboratoriyasiga 1960-yilda akademik A.Q.Otaxo‘jayev tomonidan tashkil etilgan “Optika” ilmiy maktabi asos bo’lgan. 1953-1957-yillarda Sankt-Peterburg universiteti olimlari prof.E.F.Gross va prof.M.F.Vukslar bilan hamkorlikda “Suyuqliklarning optikaviy xossalari”ni o‘rgangan A.Q.Otaxo‘jayev tashkil etilgan muammolar laboratoriyasiga bir qator iqtidorli yoshlarni jalb etilib optiklar maktabini tashkil etishga erishdi.

    Bevosita akademik A.Q.Otaxo‘jayev rahbarligida faoliyat ko‘rsatgan muammolar laboratoriyasida professorlar F.X.Tuxvatullin, Sh.Fayzullayev, L.M.Sobirov, N.Nizomov, A.Jumaboyev, R.Axmedjanov, S.Ostonov, F.G‘aniyev, U.N.Tashkenbayev, N.B.Eshqobilov, H.Hushvaqtov, fan nomzodlaridan T.O‘tarova, B.S.Jo‘rayev, X.To‘raqulov, M.Hamroqulov, O‘.Jo‘rayev, M.Mo‘minova, Ya.Turaqulov, U.Zohidov, E.Shermatov, G‘.Murodov, O.Yoqubov, R.Eshbo‘riyev, S.Qurboniyazov, A.Shodiyev, E.Xojiyeva, Z.Mamatov, A.Absanov, Q.Xudoynazarov, Sh.Ismoilov, M.Quliyeva, B.Burxonov, A.Shodiyev, B.Xudoyberdiyev, G‘.Sharipov, B.Xudoyqulov, O'. Xolikulovlar kabi jami 20 ga yaqin fan doktorlari va 40 dan ziyod fan nomzodlari yetishib chiqqan boʻlib, ular hozirda respublika va OʻzR FA tarmoq institutlarida, oliy taʼlim muassasalarida hamda ishlab chiqarish korxonalarida samarali mehnat qilmoqda.

    Laboratoriya faoliyati

    “Molekulyar spektroskopiya” ilmiy laboratoriyasida zamonaviy (Renishaw inVia Raman spektrometri) asbob-uskunalar bilan jihozlangan. Laboratoriyada hayot faoliyat uchun zarur biologik obyektlarning nanoo‘lchamli molekulyar klasterlarning spektroskopik xarakteristikalari o‘rganiladi. Raman va IQ spektroskopiyasi yordamida oziq-ovqat, dori-darmon va boshqa tirik organizmlar faoliyatida muhim rol o‘ynaydigan bioligik faol moddalarning sifati tahlil qilinadi. Laboratoriya xodimlari Kiyev milliy universiteti, Sankt-Peterburg davlat universiteti, Janubiy Koreaning Seul Milliy universiteti, Yaponiyaning Kokagiun universiteti, Odessa milliy universiteti, Tojikiston Milliy universiteti, Ukraina FA Ssintillyasion materiallari instituti, Ukraina FA Organik kimyo instituti, Belorussiya FA atom va molekulyar fizika instituti va Tomsk davlat universiteti xodimlari bilan ilmiy ishlar olib bormoqda.

    Laboratoriyada 1 nafar doktorant (DSc): 5 nafar tayanch doktorantlar, 1 nafar maqsadli doktorant 1 nafar mustaqil izlanuvchi faoliyat olib boradi.

    Renishaw inVia Raman spektrometri

    Bu spektrometir yordamida hayot faoliyat uchun zarur biologik obyektlarning spektroskopik xarakteristikalari o‘rganiladi hamda oziq-ovqat, dori-darmon va boshqa tirik organizmlar faoliyatida muhim rol o‘ynaydigan biologik faol moddalarning sifati tahlil qilinadi.

    Shuningdek tajriba natijalarini to’ldirish va solishtirish maqsadida laboratoriyada zamovaviy kompyuterlar yordamida noemperik hisoblashlar ham o’tkaziladi.

Ilmiy-tadqiqot loyihalari

    Professor A.Jumabaev rahbarligida Kiyev Milliy universiteti va O‘zbekiston Milliy universiteti olimlari bilan hamkorlikda O‘zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan 2022-2026-yillarga mo‘ljallangan №FZ-20200929385 raqamli “Biologik obyektlarning nanoo‘lchamli molekulyar klasterlarini o‘rganish va tatbiq qilishning spektroskopik hamda noemperik tahlil usullarini ishlab chiqish” mavzusidagi fundamental loyiha (qariyib 3 mlrd. soʻm).

    A.Jumabayev va H.A.Xushvaqtov rahbarligida 2023-2027-yillarga mo‘ljallangan “Fotonika va optik aloqalar” mavzusidagi Yevropa granti (655 365 yevro).

Laboratoriyada faoliyat yuritayotgan xodimlar

Jumabayev Abduvaxid

Fizika-matematika fanlari doktori, professor

Xushvaqtov Hakim Abdulhaqovich

Fizika-matematika fanlari doktori, professor

Absanov Ahmad Abdusattarovich

Fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent

Murodov G’ulomxon

Fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent

Sharifov G’ayrat Nabiyevich

Fizika-matematika fanlari bo’yicha falsafa doktori (PhD), dotsent

2022 yilda chop etilgan ilmiy maqolalar hamda tezislar ro‘yxati:

             Xalqaro ilmiy jurnallarda chop etilgan maqolalar

 

  1. Jumabaev A., Khudaykulov B., Doroshenko I., Hushvaktov H., Absanov A. Raman and ab initio study of intermolecular interactions in aniline // Vibrational Spectroscopy 122 (2022). pp.1-6. https://doi.org/10.1016/j.vibspec.2022.103422  (Scopus базасида, IF 2.507).
  2. A.Jumabaev, Kh.Xushvaktov, I.Doroshenko, G.Sharifov, A.Absanov. Role of intermolecular interactions in formation of molecular clusters in liquid nitromethane and its solutions // Molecular Crystals and Liquid Crystals, 2022. pp.1-9. (Scopus).
  3. Hushvaktov H., Khudaykulov B., Jumabaev A., Doroshenko I., Absanov A., Murodov G. Study of formamide molecular clusters by Raman spectroscopy and quantum-chemical calculations // Molecular Crystals and Liquid Crystals. 2022. pp. 1-8. https://doi.org/10.1080/15421406.2022.2068478 (Scopus базасида, IF=0,896)
  4. A.Amonov, K.G.Tokhadze, G.Murodov, A.Jumabaev, G.Nurmurodova. Exploration of the СH3CN…HF complex in gas phase with high-resolution IR spectroscopy and computational methods // Molecular Crystals and Liquid Crystals. 2022. pp. 9-13. https://doi.org/10.1080/15421406.2022.2068478 (Scopus базасида, IF=0,896)
  5. G.Murodov,  U.Holikulov, G.Nurmurodova,  T.Hasanov. Computational Studies On Molecular Structure Of CH3CHO•••HX (X=F, Cl) Complexes // Central asian journal of theoretical and applied sciences. Vol.: 3 Issue 02. 2022 pp. 102-110.
  6. B.Khudaykulov, U.Holikulov, J.Sulaymonov, R.Sayfinov, B.Iltazarov. Study of the mechanisms of formation of aggregates in ethyleneglycol molecules using theoretical calculations // International Journal of Progressive Sciences and Technologies (IJPSAT) // Vol. 31 No.1, 2022, pp. 197-201.
  7. А. Jumabaev,  U. Holikulov,  H. Hushvaktov, A. Absanov, L. Bulavin. Interaction of valine with water molecules: Raman and DFT study // Ukr. J. Phys. 2022. Vol. 67, No.8, pp.602-610. (Scopus).

Respublika ilmiy jurnallarida chop etilgan maqolalar

  1. Xudaykulov B. Study of molecular interactions in aniline and its aqueous solutions: experiment and calculations // Uzbek Journal of Physics. 2022, Vol. 24, No. 2, pp. 100-105. https //doi.org/10.52304/.v24i2 327.
  2. Khudaykulov B.,  Absanov A., Mamatov Z.,  Shodiyev A. Vibration features and HOMO-LUMO analysis of dimethylsulfoxide: Raman spectraand quantum-chemical calculations // O‘zbekiston Milliy universiteti xabarlari. 2022, 3/2, pp. 507-510
  3. U.Holikulov, A.Jumabaev, Sh.Yormatov. A theoretical study on the molecular structure of nitroethane complexes // O‘zbekiston Milliy universiteti xabarlari. 2022, 3/2, pp. 490-493.
  4.  Jumabayev A., Xushvaqtov H., Absanov A., G.Sharifov, Ernazarov Z., Odilova S. Meta-ksilol va uning eritmalarida molekulalararo ta’sirlarni kombinatsion sochilish spektrlarida namoyon bo‘lishi // SamDU ilmiy axborotnoma. 2022. №3. 106-110 betlar.
  5. A.Absanov, A.Jumabaev, H.Hushvaktov, G.Sharifov, Z.Ernazarov. Ab initio calculations of intermolecular hydrogen bonding in trifluoroacetic acid with water // O‘zbekiston milliy universiteti  xabarlari, 2022, [3/1/1]  ISSN 2181-7324, pр.445-448.

 Xalqaro konferensiyalarda chop etilgan tezislar

  1. Jumabaev A., Khudaykulov B., Khushvaktov H., Absanov A., Sulaymonov J., Toshmuradov N., Manifestation of vibrational   spectra of intermolecular interactions in aqueous solutions of dimethylsulfoxide // Роль физики в развитие науки, просвещения и инноваций, Международная конференция, 27 октября 2022 года. Таджикистан.
  2. Jumabaev A., Khudaykulov B., Doroshenko I., Hushvaktov H., Absanov A. Raman and ab initio study of intermolecular interactions in aniline // Institute of Electron Physics National Academy of Sciences of Ukraine, Uzhhorod
    21-23 September 2022.
  3. H.A.Hushvaktov, L.X.Djumanov, U.A.Holikulov. Metil etil ketonning xloroformli eritmalaridagi molekular agregatlarning tuzilishi va ularning raman spektrlari // Конденсирланган муҳитлар физикасининг ривожланиш истиқболлари. Халқаро илмий ва илмий-техник анжуман материаллари. 14-15 октябр. 2022. – Қарши. 23-25-б
  4. А.Jumabaev, U. Holikulov, H. Hushvaktov, A. Absanov, L. Djumanov. Interaction of valine with water molecules: Raman and DFT study// Jubilee conference "30 years of the Institute of Electronic Physics of the National Academy of Sciences of Ukraine" Uzhhorod, 21-23 September 2022. 170-171
  5. Abduvakhid Jumabaev, Utkirjon Holikulov, Hakim Hushvaktov, Ahmad Absanov. Intermolecular interaction study ofo-aminobenzoic acid in ethanol solution // Международной конференции на тему “Рол физики в развитии науки, просвещения и инновации” 27-октябр. Душанбе-2022. 69-71-б.
  6. A.Jumabaev, A.A.Absanov, G.Sharifov, Z.Ernazarov. Metil asetat molekulasidagi molekulyar klasterlarni noempirik hisoblashlar yordamida o‘rganish // “Kondensirlangan muhit fizikasining rivojlanish istiqbollari” Xalqaro ilmiy va ilmiy-texnik anjuman. 2022. 14-15 oktabr. Karshi. 7-8 betlar.
  7. H.Hushvaktov, А.Аbsanov, Z.Ernazarov, G.Sharifov, L.Djumanov.  Formation of molecular complexes in propoinic acid // «Роль физики в развитии науки, просвещения и инновации» Международной конференции. 27 октября 2022. Душанбе. C.39-40.

Respublika konferensiyalarda chop etilgan tezislar

  1. Jumabaev A., Khudaykulov B., Hushvaktov H., Mamatov Z.,Tuychiyev N., Abduqayumov S. Study of anyline molecular structure by ab-initio calculations // Fotonika muammolari va rivojlanish istiqbollari . Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. 27-28 may. 2022. – Urganch. 180-182 -b.
  2. Mamatov Z.U., Xudaykulov B., Suyarova Y., Sayfinov R. Study of dimethylsulfoxide molecular complexes by Raman spectra and theoretical calculations // Respublika ko’p tarmoqli ilmiy sammit materiallari to’plami. 22-fevral. 2022. – Toshkent. 495-497- b.
  3. Jumabaev A., Holikulov U.A., Djumanov L.X., Iltizarov B.D. The structure of H-bonded complexes of l-valine// Ilmiy tadqiqotlar SAMMITI. 22-fevral. 2022. – Toshkent. 372-375-b
  4. A.Jumabaev, U.A.Holikulov, L.X.Djumanov, N.B.Tuychiyev intermolecular interaction study of o-aminobenzoic acid in polar protic solvent// Fotonika muammolari va rivojlanish istiqbollari. Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. 27-28 may. 2022. – Urganch. 195-196 -b.
  5. G’.Murodov, U.Xo’jamov, G.Nurmurodova, T.Hasanov, M.Qudratova. Galoidovodorodlar ishtirokida molekulalararo o’zaro ta’sirlarning tebranish spektrlari // Fotonika muammolari va rivojlanish istiqbollari . Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. 27-28 may. 2022. – Urganch. 196-197 -b.
  6. U.Holikulov, Sh.Yormatov, A.Abduvakhidov, B.Iltizarov.  A theoretical study of nitroethane self-association// Ёш олимлар ва физик талабаларнинг II республика илмий анжумани. 20-21 май. 2022. – Тошкент. 263-265.
  7. A.Jumabaev, H.Hushvaktov, A.Absanov, G.Sharifov, Z.Ernazarov. Ab-initio calculations of aggregation of molecules in trifluoroacetic acid with water // “Fan, ta’lim, texnikani innovatison rivojlantirish masalalari”, AnDU, Andijon, 12-aprel, 2022-yil, 48-51 betlar.
  8. A.Norqulov, Z.Ernazarov, G.Sharifov, S.Umarov. Suyuq diatsetil klasterlarida molekulalararo o‘zaro ta’sirlarni nazariy hisoblashlar yordamida o‘rganish // “Respublika ko‘p tarmoqli ilmiy tadqiqotlar sammiti”, O‘zMU, Toshkent, 22-fevral 2022-yil, 609-611 betlar.
  9.  A.Absanov, G.Murodov, S.Odilova, G.Sharifov, O.Sulaymonov. Aromatik uglevodorodlarda molekulalararo o„zaro ta’sirlarni o’rganish // “Fotonika muammolari va rivojlanish istiqbollari”, Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. Urganch. 27-28 may. 2022.186-188 betlar.
  10. A.Jumabayev, H.Xushvaqtov, A.Absanov, B.Xudaykulov,  Formamidda molekulalararo tasirlarni tebranish spektrlarida namoyon bo‘lishi // Kondensirlangan moddalar va muhandislik fizikasi muammolari, Respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari. 25-26-noyabr. 2022. Samarqand. 85-88-b.
  11.  H.Hushvaktov,L.Djumanov, A.Dursoatov, M.Ne’matova. Metil etil ketonda molekulalararo ta’sirlarni kombinatsion sochilish spektrlari va hisoblash natijalari // “Fan, ta’lim, texnikani innovatison rivojlantirish masalalari”, AnDU, Andijon, 12-aprel, 2022-yil, 80-81 betlar.

FOTOGALERIYA